STAMBUŁ, 14 maja (Reuters) – Turcy zagłosowali w niedzielę w jednych z najważniejszych wyborów w 100-letniej historii współczesnej Turcji, które mogą obalić prezydenta Tayyipa Erdogana i położyć kres coraz bardziej autorytarnej ścieżce jego rządu lub rozpocząć jego trzecią dekadę rządów. .
Głosowanie zadecyduje nie tylko o tym, kto przewodzi 85-milionowej Turcji będącej członkiem NATO, ale także o tym, jak jest rządzona, dokąd zmierza jej gospodarka w obliczu głębokiego kryzysu kosztów utrzymania oraz o kształcie jej polityki zagranicznej. Nieprzewidywalne zwroty akcji.
Sondaże dają niewielką przewagę głównemu rywalowi Erdogana, Kemalowi Kilicdaroglu, który stoi na czele koalicji sześciu partii opozycyjnych, ale druga tura wyborów odbędzie się 28 maja, jeśli jedna z nich nie zdobędzie więcej niż 50% głosów.
Wyborcy wybiorą także nowy parlament między konserwatywną, zakorzenioną w islamie partią AKP (AKP) Erdogana i Sojuszem Ludowym, w skład którego wchodzi nacjonalistyczny MHP i inni, oraz koalicją Nation Kilikdaroğlu, w skład której wchodzi sześć partii opozycyjnych, w tym jego świecka Partia Republikańska. (CHP), założona przez założyciela Turcji Mustafę Kemala Atatürka.
Ankiety rozpoczną się o 8 rano (0500 GMT) i zakończą o 17:00 (1400 GMT). Zgodnie z tureckim prawem istnieje zakaz ogłaszania jakichkolwiek wyników do późnej niedzieli do godziny 21:00, co jest dobrą oznaką tego, czy druga tura wyborów prezydenckich się odbędzie.
W Diyarbakir, mieście na południowym wschodzie Kurdów, dotkniętym w lutym niszczycielskim trzęsieniem ziemi, niektórzy mówili, że głosowali na opozycję, podczas gdy inni głosowali na Erdogana.
„Kraj potrzebuje zmian” – powiedział 26-letni Nuri Can, który jako powód, dla którego głosował na Klikdaroglu, podał kryzys gospodarczy w Turcji. „Kryzys gospodarczy znów zapuka do drzwi po wyborach, więc chciałem zmiany”.
Ale 51-letni Hayati Arslan powiedział, że głosował na Erdogana i jego partię AK.
„Sytuacja gospodarcza kraju nie jest dobra, ale nadal wierzę, że Erdogan naprawi tę sytuację. Prestiż Turcji za granicą osiągnął dobry poziom z Erdoganem i chcę, aby tak było dalej” – powiedział.
W lokalach wyborczych w mieście utworzyły się kolejki, a około 9 000 policjantów pełniło służbę w całej prowincji.
Wiele osób w prowincjach dotkniętych trzęsieniem ziemi, które zabiło ponad 50 000 osób, wyraziło złość z powodu powolnej początkowej reakcji rządu, ale niewiele jest dowodów na to, że kwestia ta zmieniła sposób, w jaki ludzie będą głosować.
Ważną rolę odegrają kurdyjscy wyborcy, którzy stanowią 15-20% elektoratu, a Sojusz Narodowy raczej nie zdobędzie samodzielnie większości parlamentarnej.
Prokurdyjska Ludowo-Demokratyczna Partia (HDP) nie jest częścią głównej koalicji opozycyjnej, ale pozostaje zaciekle przeciwna Erdoganowi po rozprawach z jej członkami w ostatnich latach.
HDP zapowiedział poparcie dla Kilicdaroglu w wyborach prezydenckich. Przystępuje do wyborów parlamentarnych pod symbolem Małej Zielonej Lewicy z powodu sprawy sądowej złożonej przez najwyższego prokuratora, który chce zdelegalizować HDP w związku z jej powiązaniami z bojownikami kurdyjskimi, czemu partia zaprzecza.
Koniec ery?
Erdogan, lat 69, jest potężnym mówcą i mistrzem kampanii, który zrobił wszystko, co w jego mocy, by przetrwać swoją trudną polityczną mękę. Cieszy się zaciekłą lojalnością pobożnych Turków, którzy kiedyś czuli się pozbawieni praw obywatelskich w świeckiej Turcji, a jego kariera polityczna przetrwała próbę zamachu stanu w 2016 roku i kilka skandali korupcyjnych.
Jednak obalenie Erdogana przez Turków spowodowało spadek ich dobrobytu, równości i zdolności do zaspokojenia podstawowych potrzeb, przy wzroście inflacji do 85% w październiku 2022 r. I załamaniu waluty lira.
Kilicdaroglu, 74-letni były urzędnik państwowy, obiecuje powrót do ortodoksyjnej polityki gospodarczej surowej administracji Erdogana, jeśli wygra.
Kilicdaroglu mówi również, że dąży do przywrócenia kraju do parlamentarnego systemu rządów, z dala od prezydentury wykonawczej Erdogana, która została przyjęta w referendum w 2017 roku. Obiecał także przywrócenie niezależności sądownictwa, którą według krytyków Erdogan wykorzystał do stłumienia. Różnica zdań.
Podczas swoich rządów Erdogan ściśle kontrolował większość tureckich instytucji, marginalizując liberałów i krytyków. Human Rights Watch w swoim World Report 2022 zauważył, że rząd Erdogana cofnął się o dziesięciolecia w zakresie praw człowieka w Turcji.
Jeśli wygra, Kilicdaroglu stanie przed wyzwaniem zjednoczenia opozycyjnej koalicji, w skład której wchodzą nacjonaliści, islamiści, sekularyści i liberałowie.
Ostatnie dni kampanii upłynęły pod znakiem oskarżeń o obcą ingerencję.
Kilicdaroglu powiedział, że jego partia ma solidne dowody na odpowiedzialność Rosji za publikowanie „głęboko fałszywych” treści online, czemu Moskwa zaprzeczyła. Erdogan oskarżył partie opozycyjne o współpracę w celu obalenia prezydenta USA Joe Bidena. Rzecznik Departamentu Stanu USA powiedział, że Waszyngton nie opowiada się po żadnej ze stron w wyborach.
Napisane przez Alexandra Hudson Redagowanie przez Frances Kerry
Nasze standardy: Zasady zaufania Thomson Reuters.
